۱۳۸۸ شهریور ۲, دوشنبه

پس از انتخابات در گفت و گو با عليرضا بهشتي
غافلگير شديم
دو ماهي که ايران از خرداد ماه پشت سر گذاشت بيش از 20 سالي که ميرحسين موسوي سکوت کرده بود، خبر داشت؛ خبرهايي که امروز ثبت و ضبط و فردا در حافظه جمعي ايرانيان ماندگار خواهد شد، درست بسان حوادث 20 سال پيش. ميرحسين موسوي که آمد همه، همه چيز در او يافتند الا سخني تازه. چون 20 سال جانب سکوت گزيده بود و وقتي اين سکوت شکست، علاوه بر آن همه چيز، سخني به قدمت يکصد سال دموکراسي خواهي از حنجره او به گوش ها رسيد، براي همين منحني اقبال جامعه از موسوي از روز اعلام نامزدي تا روز انتخابات چنان رشدي داشت که اگر همه چيز به روال عادي مي گذشت شايد امروز جلوي نام ميرحسين موسوي مي نوشتيم؛ آقاي رئيس جمهور. تا روز انتخابات مردم در جريان هستند اما از روز انتخابات به اين طرف حجم و سرعت حوادث به گونه يي پيش رفت که بسياري از اتفاقات مهم در خبرها و نظرها نيامد. از جمله اين اخبار تکاپوي ستاد موسوي از روز راي گيري به اين طرف است.دکتر سيدعليرضا حسيني بهشتي از مشاوران نزديک موسوي در گفت وگو با «اعتماد» همه آنچه را که در ستاد اتفاق افتاده نمي گويد اما در لابه لاي سخنانش به بيان آنچه ناگفته مانده، اشاره مي کند. بهشتي از تدوين آنچه در انتخابات گذشته خبر مي دهد؛ تدوين آنچه فصل مهمي از تاريخ اين سرزمين نازنين است.----شما از نزديک ترين افراد به مهندس موسوي هستيد. روز انتخابات در ستاد مرکزي چه خبر بود، ميرحسين موسوي چه کاري انجام مي داد؟ستاد در روز انتخابات در قسمت هاي مختلف فعال بود اما مهم ترين قسمت ستاد کميته صيانت از آرا بود که اين قسمت سيستمي را راه اندازي کرده بود براي ارتباط آنلاين با ناظران صندوق ها؛ البته آن قسمت از ناظراني که اجازه حضور پاي صندوق ها را گرفته بودند. اين مساله که مطرح مي کنند مبني بر حضور 40 هزار نماينده مهندس موسوي بر سر صندوق ها اندکي با واقعيت تفاوت دارد. ما نزديک به 40 هزار داوطلب داشتيم و براي آنها درخواست صدور کارت نظارت داده بوديم که از اين تعداد 25 هزار نفر بيشتر نتوانستند به عنوان ناظر پاي صندوق حضور داشته باشند. دوستان به مابقي افراد اجازه حضور ندادند و کارت نظارت شان را صادر نکردند. در عين حال از همان تعداد نيز عده زيادي زمان شمارش آرا از صندوق ها اخراج شدند. خيلي موانع درست کردند تا نظارت صورت نگيرد. قبل از آن پيش بيني کرديم اس ام اس ها را قطع کنند و با آنکه وزارت ارتباطات به ما اطمينان داده بود مبني بر قطع نشدن سيستم پيامک ها براي اطمينان بيشتر خطوط تلفني نيز براي ستاد در نظر گرفته شد. شب انتخابات با قطع شدن سيستم پيامک ها قرار بود از خطوط تلفن استفاده کنيم که در روز انتخابات بيش از 300 خط تلفن ستاد صيانت از آرا را نيز قطع کردند. آقاي موسوي هم نزديک ستاد کميته صيانت از آرا بودند که در جريان کار باشند.-شما در جريان قطع شدن پيامک ها و بعد از آن تلفن هاي ستاد يا راه ندادن ناظران به صندوق ها با مراجع قانوني رايزني داشتيد؟هم اعضاي اصلي ستاد و هم مهندس موسوي در روز انتخابات و حتي قبل از آن رايزني هاي زيادي براي حل مشکلات انجام دادند.-با چه افراد يا مراجعي؟با وزارت کشور که هم تماس گرفته شد افرادي نيز به عنوان نماينده ستاد به وزارت رفتند. با شوراي نگهبان، قوه قضائيه و حتي بيت رهبري نيز رايزني هاي زيادي انجام داديم. هر کاري که مي توانستيم انجام داديم اما اراده يي مبني بر حل اختلافات ديده نمي شد. در عين حال با همان اخباري که نمايندگان توانستند به ستاد برسانند يا مراجع رسمي خبر مي دادند، نشان مي داد اقبال خيلي گسترده يي درباره انتخابات وجود دارد و اکثر افرادي که مي آمدند به عنواني ابراز تمايل به سمت موسوي داشتند. نزديک ساعت دو بعدازظهر بود که ما حس کرديم مساله ديگري مطرح است. تا آن زمان بيشترين دغدغه نبودن تعرفه انتخاباتي در شهرها بود که البته بعد از آن نيز اين مساله ادامه پيدا کرد مانند شهرهاي تبريز يا شيراز. البته مساله تمديد ساعت راي گيري نيز وجود داشت. در اکثر انتخابات دولت خود زمان راي گيري را تمديد مي کرد که تعداد بيشتري در انتخابات شرکت کنند اما در اين انتخابات مساله کاملاً تفاوت داشت؛ در بسياري از حوزه ها بعد از ساعت 30/7 بعدازظهر ديگر اجازه دادن راي نمي دادند و اين مساله بسيار عجيب بود.-ساعت دو بعدازظهر چه اتفاقي افتاد؟به نظر مي رسيد اساساً مساله شمارش آراي حقيقي منتفي شده است و بيشترين زوم روي شمارش کامپيوتري است که قرار بود به صورت آزمايشي مورد استفاده قرار بگيرد.-بحثي مطرح شده است مبني بر آنکه علي لاريجاني روز انتخابات به ميرحسين موسوي تبريک گفته است، شما اين گفته را تصديق مي کنيد؟من چنين امري را به خاطر ندارم اما از بعضي موسسات رسمي و بعضي خبرگزاري هاي رسمي بعدازظهر همان روز تماس گرفتند و تبريک گفتند. آنقدر اختلاف زياد بود که به نظر نمي رسيد حتي بين مهندس موسوي و احمدي نژاد رقابت به دور دوم کشيده شود.-از طرف مقامات رسمي فردي تبريک گفت؟الان حضور ذهن ندارم.-چه شد مهندس موسوي ساعت 11 شب اعلام پيروزي بکنند؟ چون اين اتفاق مورد انتقاد شديد جريان رقيب قرار گرفت.خبرگزاري هاي حامي دولت در ابتداي شب خبر پيروزي احمدي نژاد را روي خروجي خودشان قرار دادند حتي اطلاعاتي که ما داريم نشان دهنده آن است که روزنامه هاي حامي دولت پنجشنبه تيتر خودشان را انتخاب کرده بودند و در بعضي موارد مجبور شدند تيتر خودشان را براي آنکه مساله يي به دست رقيب اش نيفتد عوض کنند. معلوم بود روند انتخابات آنچنان که طبق قانون است طي نشود. ما آماري داشتيم و همچنين تماس هايي که خبر از پيروزي موسوي در انتخابات مي دادند و بر همين اساس ميرحسين موسوي خبر پيروزي خود را اعلام کرد.-در روز انتخابات شاهد پلمب شدن ستاد هاي انتخاباتي مهندس موسوي بوديم. در رايزني هايي که انجام داديد علت کار را چطور توضيح دادند؟يکي از مسائلي که بسيار مشکوک بود حمله ور شدن به ستاد هاي مهندس موسوي در روز انتخابات و پلمب بدون مجوز آنها بود. به عنوان مثال بعدازظهر همان روز ستاد قيطريه و بعد از آن ستاد مرکزي موسوي در ميرهادي بدون حکم مشخصي پلمب شد. مراجع رسمي هم در اين مورد هيچ دليلي را بيان نکردند به اين صورت که در بسياري از موارد ارتباط و رايزني ما يک طرفه بود؛ ما نامه مي نوشتيم و گزارش مي داديم اما هيچ عملکرد مشخصي از جانب طرف مقابل صورت نمي گرفت. نه تنها کاري نمي کردند حتي گاه جوابي نيز نمي دادند.-اعلام نتايج انتخابات از ساعت 12 شب شروع شد تا ساعت 9 و بعد از آن در يک سکوت خبري رفت تا ظهر شنبه. در اين زمان وضعيت ستاد و مهندس موسوي چطور بود؟ما آن روز تا ساعت پنج صبح بيدار بوديم. استراحت اندکي کرديم و دوباره به آن اخباري که منتشر مي کردند گوش مي داديم چون داستان انتخابات و عملکرد جناح مقابل را از ساعت دو بعدازظهر مي دانستيم به همين خاطر آنچنان از اخبار منتشر شده متعجب نبوديم اما از بعضي از حرف ها و گفته هايي که زودتر از زمان رسمي شوراي نگهبان زده مي شد غافلگير شديم.-ميرحسين موسوي روز شنبه بعد از اعلام نتايج انتخابات با توجه به آمارهايي که در دست داشت چه عملکردي را در پيش گرفت؟ما کار خاصي نمي توانستيم انجام دهيم چرا که يکسري رابط داشتيم با موارد اخذ راي که بسياري از آنها همان روز انتخابات دستگير شدند. اعضاي ستاد هم تا دو روز بعد از انتخابات همه به زندان افتادند و بنا به دلايل بي اساس آنها را در زندان نگه داشتند. روز شنبه بيشتر درگير آن بوديم که چه کسي را دستگير کردند، چرا آنجا را بستند و چراهاي زياد ديگري که مجبور بوديم به آنها رسيدگي کنيم.-اما همان روز مردم معترض به خيابان آمدند و هزينه بسياري هم دادند. تيم اوليه مهندس موسوي و خود ايشان آن روز کجا بودند، چه کاري انجام مي دادند؟ما آن روز جلساتي داشتيم چرا که براي مهندس موسوي اصل بوده و هست که کمترين هزينه يي نيز بر مردم وارد نشود به همين خاطر روز شنبه جلساتي بود که با يک برنامه ريزي دقيق و مشخص که مردم نيز در آن هزينه يي ندهند به نتيجه برسيم. از طرف ديگر مساله اين بود که ما قصد براندازي نداشتيم و نداريم. در چارچوب نظام آمده و در انتخابات شرکت کرده بوديم. قصد اين بود که اعتراضي خارج از ساختار رخ ندهد.-طبيعتاً از انتخابات تا روز 25 خرداد يکسري غافلگيري اجتماعي داشتيم. براي راهپيمايي روز 25 خرداد آقاي موسوي و آقاي کروبي هر دو تقاضاي مجوز کرده بودند و مجوز داده نشد اما مردم به خيابان آمدند. چنين راهپيمايي را با چنين عظمتي تصور مي کرديد؟خير، مطمئناً ما تصور نمي کرديم چنين جمعيتي به خيابان بيايد. همان طور که اشاره کرديد مهندس موسوي و آقاي کروبي هر دو تقاضاي مجوز کرده بودند و تا ظهر همان روز معلوم نبود که مجوز صادر مي شود يا نه. ظهر خبر رسيد که مطمئناً مجوز صادر نمي شود. به دليل آنکه ما هيچ رسانه يي نداشتيم تا به مردم اين اتفاق را خبر دهيم و بگوييم براي ندادن هزينه به خيابان نياييد درخواست گفت وگو در صدا و سيما را داشتيم اما آنها اجازه ندادند به همين خاطر قرار بر اين شد که آقايان موسوي و کروبي به راهپيمايي بيايند تا از شدت برخوردهاي احتمالي نيروهاي امنيتي با مردم کم شود. ما براي اعتراضات و راهپيمايي سه راه داشتيم؛ يک مساله برخوردهاي خارج از ساختار و خشن از جانب مردم شکل بگيرد. راه دوم نيز چنين بود اما راه سوم يک اعتراض مسالمت آميز مدني بود که مردم در 25 خرداد چنين برخورد کردند و اين همان خواست ما بود.ديگر اينکه اعضاي اصلي ستاد نيز به خيابان بياييم و اگر مردم در جاهايي تجمع کرده بودند با آنها حرف بزنيم تا بروند اما وقتي با آن موج عظيم جمعيتي روبه رو شديم خودمان نيز در کنار ديگران به جمعيت پيوستيم. چون راهپيمايي مجوز نگرفت هيچ انتظاماتي نيز در نظر نگرفته بوديم اما شاهد بوديم مردم بدون هيچ چالش و برخوردي توانستند در راهپيمايي مسالمت آميز 25 خرداد حضور پيدا کنند. حتي تعداد اندکي از افراد که شعارهاي خارج از ساختار مي دادند توسط خود مردم کنترل مي شدند. البته اين اتفاقات آنچنان دور از ذهن نبود چرا که قبل از انتخابات در خيابان هاي اصلي شهر که دو دسته طرفداران مهندس موسوي و احمدي نژاد جلوي يکديگر قرار مي گرفتند بدون هيچ برخورد خشني به طرفداري از کانديداي مورد نظر خود مشغول بودند. من همان زمان به يکي از دوستان در روزنامه کلمه سبز گفتم اگر اين مساله در اوايل انتخابات بود حتماً درگيري هاي خونيني شکل مي گرفت. اين مساله نشان داد مردم به سطح بالايي از فهم و شعور سياسي رسيده اند و اگر برخوردهاي تندي بعد از انتخابات شکل گرفت به خاطر اشتباه مردم يا اعتراضات نبود.-با توجه به حضور پرشور مردم در راهپيمايي 25 خرداد به نظر مي رسيد بايد روش ها و نوع نگاه حاکم بر انتخابات از طرف جريان حاکم عوض شود اما چنين اتفاقي رخ نداد، براي اين خواست مردم که آنچنان ابراز کردند شما کاري انجام داديد؟ما پيگيري هاي زيادي کرديم. جلسات زيادي با مراجع مختلف قانوني انجام داديم که يک تجديد نظر کلي نسبت به انتخابات شکل بگيرد چراکه خواست مردم نه تغيير نظام بود و نه تغيير ساختارهاي کلي قدرت، بلکه تنها خواست شان تغيير نهاد اجرايي نظام يعني دولت بود. البته جريان حاکم از اين خواست برداشت اشتباهي داشت چرا که از ديد آنان اين جريان يک جريان برانداز بود که به دنبال تغيير نظام است. اين نوع تحليل در گفتارها و برخوردهايشان نمود داشت اما خواست مردم اين نبود. اين اشتباه تحليلي باعث شد معضلاتي پيش بيايد که براي آينده نظام نيز خطرآفرين است. تصور مي شد از ابزارهاي قانوني بتوانيم به خواست مردم جامه عمل بپوشانيم اما چنين نشد. البته ما به شوراي نگهبان که قبل از انتخابات بسياري از اعضايش موضع گيري رسمي به نفع احمدي نژاد کرده بودند اميدي نداشتيم.-شنيده مي شد آقاي موسوي گفته بودند اگر انتخابات باطل شود در دور بعدي انتخابات به عنوان کانديدا حضور پيدا نمي کنند، اين مساله حقيقت داشت؟مساله يي که مطرح بود مشکل شخصي بعضي افراد با آقاي موسوي بود، به همين خاطر آقاي موسوي گفتند شما انتخابات را دوباره برگزار کنيد و اگر مشکل شما با شخص من است من در اين دور انتخابات کانديدا نخواهم شد.-سه روز بعد از انتخابات نمايندگان کانديداها با مقام رهبري ديدار کردند، چه اتفاقاتي در آن جلسه رخ داد؟آن چيزي که منتشر شد صحبت هاي مقام رهبري بود و صحبت هاي نمايندگان کانديداها پخش نشد. در آن جلسه نمايندگان سه کانديداي معترض هر سه به انتخابات اعتراضات جدي داشتند و خواستار ابطال آن بودند و نمونه هاي تخلفات و تقلبات مطرح شده را نيز بيان کردند؛ خواسته هاي نمايندگان مطرح شد.-صحبت هاي مقام رهبري در آن ديدار بسيار اميدوارکننده بود. برخوردهاي امنيتي با راهپيمايي بعدي نيز نويد از يک حرکت مسالمت آميز مي داد. چه اتفاقي افتاد که در روز جمعه آن اتفاقات رخ داد و بعد از آن شنبه برخوردها به شدت افزايش يافت و هزينه هاي مردمي بسيار گسترده تر شد؟همان طور که اشاره کردم برداشت از اعتراضات مردمي نادرست بود. مردم به نظام اعتراضي نداشتند، تنها به انتخاباتي که درون نظامي نيز بود، اعتراض مي کردند. آنها خواستار براندازي نبودند، نه مردم بلکه مطمئناً کانديداهايي که در انتخابات رياست جمهوري اسلامي ايران شرکت کرده بودند خواستار براندازي نبودند. اما برداشت درست در تضاد با اين واقعيت بود. برداشت جناح حاکم و القاي آنان به ديگران اين بود که مردم مي خواهند نظام را به سمت براندازي ببرند و خواست ساختارشکني است، به همين خاطر در آن شنبه چنين رخ داد و برخوردها به شدت امنيتي تر از گذشته شد.-در اين مدت نامي از آقاي هاشمي در ميان نبود، آيا مهندس موسوي با آقاي هاشمي ديداري انجام داد؟نه، چراکه مساله، مساله کانديداها بود نه مساله آقاي هاشمي و حتي آقاي خاتمي، چراکه مساله در راستاي انتخابات ديده مي شد و دليلي نداشت اين دو بزرگوار بخواهند خود را درگير کنند.-اما از يک زماني به بعد ما شاهد بوديم اين افراد نيز وارد اعتراضات شدند.بله از زماني که برخوردهاي امنيتي شدت يافت و مساله آينده نظام مطرح شد، آقاي هاشمي به عنوان يکي از پشتوانه هاي نظام و آقاي خاتمي وارد ميدان شدند. نوع برخوردي که با مردم شده بود، بسيار ناپسند بود. برخوردهايي که ما نمي خواستيم شاهد آن باشيم که متاسفانه رخ داد. ما نيز مي دانستيم اگر فضا امنيتي تر بشود جايي براي روش هاي مدني نخواهد ماند.-هر سال به واسطه تبليغات مراسم هفتم تير به شکل رسمي برگزار مي شد اما امسال ما شاهد بوديم در مراسم مسجد قبا ازدحام جمعيت تا شريعتي نيز رسيد. علت اين امر را چه مي دانيد؟البته ما هر سال خودمان نيز مراسمي برگزار مي کرديم. در اين مراسم مهندس موسوي حضور پيدا مي کردند اما مطمئناً ازدحام جمعيت امسال بسيار بيشتر بود. ما به هيچ وجه انتظار چنين جمعيتي را نداشتيم به همين خاطر مراسمي که قرار بود برگزار شود، تنها در داخل مسجد خلاصه مي شد اما با آمدن اين ميزان جمعيت نتوانستيم مراسم را به صورت کامل برگزار کنيم. آقاي کروبي در اين مراسم حضور داشتند، آقاي موسوي هم قرار بود بيايند که نتوانستند از خيابان ها رد شوند البته مساله دو دليل داشت؛ يکي از آنها به خاطر ازدحام جمعيت بود و ديگري به خاطر مانع شدن بعضي از ماموران امنيتي. در اين مراسم تنها کاري که توانستم بکنم گرفتن يک بلندگوي دستي از پليس بود تا به مردم اطلاع بدهم مهندس موسوي نمي توانند در مراسم حضور پيدا کنند.-قبل از مراسم از مراکز امنيتي با شما تماسي گرفتند؟بله مراکز امنيتي بعد از تعطيل کردن روزنامه کلمه سبز با ما بسيار نزديک شده بودند. به همين خاطر هرچند روز يک بار تماس مي گرفتند. قبل از برگزاري مراسم در مسجد قبا همچنين تماسي گرفتند و گفتند مواظب جمعيت و اعتراضات آنها باشيد. مراسم مسجد قبا تا انتها درگير خشونت نشد. متاسفانه در انتهاي مراسم با حرکت مردم به سمت خيابان شريعتي برخوردها خشن شد.-روزنامه کلمه سبز به چه دليلي بسته شد؟از روزنامه با من تماس گرفتند و گفتند نيروهاي امنيتي به داخل روزنامه آمده اند و تحريريه را در اتاق ها حبس کرده اند به سرعت خودم را به روزنامه رساندم. نوع برخورد نيروهاي امنيتي مانند برخورد با يک خانه تيمي منافقين بود. همه جا را مي گشتند. وقتي علت کارشان را پرسيدم گفتند در تظاهرات هفت تير چند نفر به اين ساختمان پناه آورده اند و در پشت بام نيز عده يي ديگر مشغول عکاسي بودند. بعدها فهميدم گفته آنها واقعيت نداشت اما اگر هم واقعيت داشت در يک روزنامه و يک نهاد خبري از اتفاقات مهم عکس مي گيرند. اگر خبرنگاري از چنين اتفاقي عکس نگيرد بايد پرسيد آن عکاس کجا بوده که عکس نگرفته؟ عکس گرفتن از يک تظاهرات چه مشکلي دارد. در همان جا مسوول يکي از تيم هاي امنيتي که آمده بود برگه يي را آورد که آن را امضا کنم. در آن برگه نوشته بود در ستاد مخفي تعدادي سي دي خلاف پيدا کرده و تعدادي دختر و پسر را دستگير کرديم. من برگه را امضا نکردم، گفتم کي اينجا چنين اتفاقاتي رخ داده است؟ در عين حال آن چند روز روزنامه تعطيل بود و روزنامه نگاران آمده بودند حقوق شان را بگيرند.-اعضاي تحريريه چند روز در بازداشت ماندند؟زمانش فرق مي کرد بعضي از دوستان تا 16 روز در بازداشت بودند.-حضور مهندس موسوي در نماز جمعه چطور رخ داد؟ آيا اين اتفاق با هماهنگي هاشمي بود؟بله با هماهنگي آقاي هاشمي اين اتفاق رخ داد. آقاي هاشمي خواسته بودند آقاي موسوي و آقاي کروبي در نماز جمعه حضور يابند و چنين شد البته آقاي موسوي بسيار شک داشتند براي حضور در نماز جمعه در عين حالي که نيروهاي امنيتي مي خواستند مانع حضور ايشان شوند خودشان نيز نمي خواستند جو ملتهب شود اما ايشان آمدند و واکنش هاي مردمي بسيار مثبت بود.-احتمال دستگيري مهندس موسوي يا نزديکان ايشان وجود دارد؟خير فکر نمي کنم چنين کاري بکنند که منجر به ملتهب شدن دوباره فضا شود.-اگر بخواهند شما را دستگير کنند، شما چنين آمادگي داريد؟هم من و هم تمام اعضاي خانواده ام آمادگي چنين اتفاقي را داريم.

هیچ نظری موجود نیست: